Baskı
Tuğçe Ayteş
Ayaklarında kesikler. Ne ara ayakkabılarını çıkardı, ne ara kırıklar çoraplarını aşıp etine ulaştı farkında değil. İnceden bir sızı. Helikopterlerden düşen renkli floresan lambaları hatırlıyor. Başka yerinde acı yok. Demek ki zamanında yere çömelip yüzünü kapatabilmiş. Neden ama? Evinin yolunu tutuyor. Kolu kanadı kırık. Alt kat boş, boştu. Şimdi resmi görevliler var. Belirsiz bir uğraş içindeler. Parkeler sökülmüş. İyi bir amaçla olmasa gerek. Onun için, onun gibiler için. Fazla oyalanmaya gelmez. Girdiği gibi banyo aynasında yüzüne bakıyor. Tahmin ettiği gibi, yara yok. Yatak odası. Perdeler açık. Tam yatağa bakan pencerenin perdeleri. Sevgilisiyle yaşadığı evde yattığı yatağa. Çıkmadan kapattığından öyle emin. Karşıdaki ...
Köpek Dişi Ve Çekirdek Aile Faşizmi
Tuğçe Ayteş
Köpek Dişi, çekirdek aile faşizmi hakkında uç bir örnek diyemeyiz. Foucault’nun “mikroiktidar” dediği bu otorite filmdeki gibi, Türkiye’de de genelde babadadır. Ülkemizde açığa çıksa da çıkmasa da, adalet yerini bulsa da bulmasa da böyle yaşamlara çok sık rastlanır. Hepimizin her gün okuduğu, duyduğu, gördüğü, belki de yaşadığı olaylar aslında Köpek Dişi’ni ütopik bir yapımdan sembolik-gerçekçi bir kesite yaklaştırır.
Ömürlük Zamanın İzinde
Tuğçe Ayteş
Bellek zamanın bütün olarak anlaşılmasına yardım edecektir ama karakterler zamanı dışsal, parçalı algıladıkları için bellekten çekip aldıkları anlar, anılar bölük pörçük kalır. O yüzden karakterler hep sürüncemede, boşlukta, sıkıntı içindedir ve ömürlerini tamamlayıp bu dünyadan göçüp gitmeyi beklerler. Dolayısıyla özgürlükleri en kısıtlı halindedir, intihar olasılık dâhilinde değildir ve kendi hayatlarında, karakterlerinde değişiklik yapamayacak kadar edilgenlerdir.
Şule Gürbüz ile söyleşi
Tuğçe Ayteş, Şengül Can, Özlem Şan, Yusuf Turhallı
Şule Gürbüz ile yazarlık serüveni ve kitapları üzerine söyleştik.
İsminizi Nasıl Alırdınız?
Tuğçe Ayteş
Derrida’ya göre, kişi kendi varlığını kendi başına onayamaz. Ona sınırlarını açık edecek bir yere, onun varlığını yansıtacak bir ötekiye veya kendisine başkası tarafından verilen bir isme gereksinim duyar. İşte Gecedegiden’in isim, aslında varoluşuna onay arayışı…
Bu Yazı Satılıktır...
Tuğçe Ayteş
Her şey satın alınabilir. Aşk, sanat, yerküre, siz, ben… Her şey bir üründür. Her şeyin mükemmel olduğunu hayal etmenizi sağlıyorum. Her şey geçici. Güzelleştirmiyorum, mahvediyorum. Yarın ne isteyeceğinize ben karar veririm. Yeniliği ben yaratırım. Arzularınız sizin değildir, size benimkileri dayatırım. İnsan gözü hiç bu kadar saldırıya uğramamıştı.
Hüseyin Kıran ile söyleşi
Tuğçe Ayteş, Şengül Can, Özlem Şan, Yusuf Turhallı
1. İlk olarak yazıyla kurduğunuz ilişkiyi nasıl tanımladığınızla yola çıkalım? Yazı bir gereçtir. Bir şey yaparak hayata etki etme, onu yeniden örgütleme, yeni özneler yaratma ve onların aralarında yeni ilişkiler kurmalarını sağlama işinin aldığı bir biçim. Yazı, politiktir. Böyle bakılırsa, ilerici yazın ve gerici yazın vardır. Eski kelimelerle hayatı açıklayamayacağımız bir aşamaya, insanlığın çürüme aşamasına geldik dayandık. Yeni insan gerekir; çünkü eski özne olma biçimlerinin çöktüğünü, artık işlemediğini anlıyoruz. Eski özne olma biçimlerinden kapitalist insan’ın nasıl bir varlık olduğunu, kendini kapitalist bir işletme, hayatı da bir iş gibi ele aldığını hepimiz her gün yaşantılıyoruz. Dolayısıyla bunu geçersizleştirmek, tamamen gereklidir ...
Beyaz Yakalının Sessiz Çığlığı: Ofis Dili
Tuğçe Ayteş
Şunu kabul edelim: Mısır’daki halanızdan yüklü bir miras kalmadıysa veya bir fabrikatörün çocuğu değilseniz ve kendi işinizi kurmaya niyetiniz yoksa gelebileceğiniz yer en fazla bir şirketin yöneticiliğidir ki orada da tutunmak için muhtemelen oyunu kuralına göre oynamak durumunda kalacaksınız.
Ve Ceren, Hüzünle Kaybolur...
Tuğçe Ayteş
Ceren’e gösterilen şiddet altında istenmeyen bir evlat olması ve Ceren’in (belki de kendini teselli etmek için) anlattığı karanlık korkusu yatıyor görünse de bir kadın olarak doğudan kurban, av, et olması yatıyor.
Faruk Duman ile Söyleşi
Tuğçe Ayteş, Şengül Can, Özlem Şan, Yusuf Turhallı
Sanatın her koşulda devrimci bir yaklaşım sergilediğini net biçimde söyleyebilir miyiz, bilemiyorum. Sanat, sanat üreten kişinin aracıdır. Bununla birlikte, bir kere ortaya konduktan sonra kuşkusuz bir iletişim süreci başlatır.
Yok Hücre
Tuğçe Ayteş
Göl kenarındaydı ilk gördüğümde. Göl kenarında, yarı canlı bir tümsek. Yaprak yaprak, toprak toprak bilirim burayı. Onu daha önce görmediğimden eminim. Uzakta, çok net. Yarı canlı, hafif hafif inip kalkan. Belki de ölü, esintinin hareket ettirdiği bir kütle. Burada olduğumu bilmemeli. Sessizce, usulca, sezdirmeden yaklaştım. İnsan formunda. Arka çaprazındayım. Kımıldamadı. Hissetmedi mi? Umursamadı mı? Gölün titreşen suyuna uzattım başımı. Tam açılmayan, tam kapanmayan, adeta yarım göz kapakları, kirpiksiz. Dudakları ne bana ne diğerlerine benzemeyen bir şekilde, bir ucu daha kısa sanki. Kulakları ateşe tutulmuş, hemen ardından çekilmiş naylon parçaları gibi, kendi içlerine büzülmüşler biraz. Gözlerim yansımadan uzaklaşıyor, formun kendisinde. ...
Tiyatro Beyaz Yakalılar İçin Neden Önemli?
Tuğçe Ayteş
Kapitalizm tüketmemizi ister, sanat üreticidir. Tiyatro için de tüketimden kaçamıyoruz elbet, bilet almak durumundayız ama oyuncular da bizimle aynı çarkta olduğu için geçinmek ve özel bir tiyatroysa mekan kirası vermek, fatura ödemek zorundadır. “Kapitalizm köleyi özgürlüğüne kavuşturur ve tüketici haline getirir, ama sınırsız tüketimin ucunda tüketicinin kendi kendini tüketmesi vardır.” (Seçme İkilemi, s. 59) Kapitalizm çarkından kurtulamasak da onun kıymet vermediği çünkü kıymet verirse kendinin gözden düşeceği alanlara yatırabiliriz gelirimizin bir kısmını. Burada sadece tiyatrodan nasibimizi almakla kalmaz, iyi bir dayanışma da yaratmış oluruz.
Yersiz Yurtsuz Karakterlerin Öyküleri
Tuğçe Ayteş
Çerçi Sanat’ın 5. sayısı için seçtiğim üç yazar Ayşegül Çelik, Menekşe Toprak ve Melike Uzun. Kitaplar dil işçilikleriyle de dikkat çekiyor ama benim tercih sebebim ağırlıklı olarak konuları oldu. Tek bir kitap, hatta Ayşegül Çelik’te tek bir öykü üzerinden ilerledim. Aşağıdaki satırların yeni okuma ufukları açması dileğiyle…
Her şeyi gören göz: internet
Tuğçe Ayteş
Her şeyi gören göz ilk çıktığı dinlerde ve mistik öğretilerde koruyucu olarak yansıtılsa da zamanla edebiyatta ve felsefede kötücül, kontrolcü ve özgürlüğü kısıtlayıcı olarak tanımlanmaya başlar. Bu süreçte her şeyi gören gözün yapısı da değişti. Artık korku ve korunma bize doğaüstü bir güç tarafından değil kurum ve kuruluşlarla onların teknolojileri tarafından sunuluyor.
Leonard Woolf ve Cangıldaki Köy
Tuğçe Ayteş
Ekip olarak Virginia Woolf’un eserlerine eğilmeye karar verdikten sonra, yazarın kurgu eserlerine geçmeden günlüklerini, mektuplarını ve hakkında yazılmış biyografileri okuyarak onu tanımak istedim. Bu sırada elbette intiharla sonlandıracağı hayatının sonuna kadar ona eşlik eden eşi Leonard Woolf’la da tanıştım. Virginia’yı sonuna kadar destekler görünen bir adam. Bir bit yeniği olmalıydı. Yayıncısı olarak nemalanıyordu belli ki. Okuduklarımda Leonard Woolf hakkında yazılan kısımları seçmeye başladım. Şüphelerim boşa çıkıyordu. Eh, bir de Virginia’nın son mektubunda yazılanlar eklenince… Bu adamda bir şeyler vardı.